Ένας street artist που διατηρεί τα ανέμελα κίνητρα που άναψαν την πρώτη σπίθα δεκαετίες πριν και απολαμβάνει να ομορφαίνει τους τοίχους των πόλεων, αλλά και την ψυχή των ανθρώπων.
Hayate
Η αναβίωση της παιδικότητας
Κείμενο: Ζαφείρης Κωνσταντινίδης
Αν κατοικείς στη Θεσσαλονίκη είναι βέβαιο πως γνωρίζεις τον Hayate, ακόμη και αν δεν τον ξέρεις προσωπικά, καθώς έχει βάλει την υπογραφή του σε ορισμένα από τα πιο εμβληματικά γκράφιτι που μπορεί να συναντήσει κανείς περπατώντας στους δρόμους της πόλης. Ζωγραφίζει τοίχους γιατί του αρέσει να «ζωγραφίζει χαμόγελα», μιας και «η τέχνη ομορφαίνει αρχικά την καθημερινότητα και έπειτα την ψυχή των ανθρώπων».
Ο κατά κόσμον Ηλίας Στύλος είναι ένας street artist που κατακτά τα σύνθετα και τα ουσιώδη της τέχνης του μέσα από την απλότητα. «Η αναβίωση της παιδικότητας είναι τόσο απλή ως διεργασία, αλλά συγχρόνως τόσο δύσκολη, που πολλές φορές οι άνθρωποι τη λησμονούν. Η παιδικότητα όμως είναι το στοιχείο που μας κρατά σε συνεχή επικοινωνία με τις εσωτερικές μας ανάγκες. Κι αυτός είναι ο λόγος που προσπαθώ να την κρατήσω ζωντανή, χρησιμοποιώντας την τέχνη μου ως όχημα», αναφέρει αρχικά. Ο Hayate έπιασε σπρέι για πρώτη φορά σε ηλικία έντεκα ετών και εικοσιπέντε χρόνια αργότερα συνεχίζει να υπηρετεί αδιάκοπα την τέχνη που τόσο αγαπά. Ο Hayate δεν προσπαθεί να προσδώσει κάποιον ξεχωριστό σκοπό ή ένα συγκεκριμένο νόημα σε αυτό που κάνει, διότι αυτοσκοπός για τον ίδιο είναι η ίδια η τέχνη. Σήμερα, έχει εξελιχθεί σε έναν επαγγελματία street artist που διατηρεί τα ανέμελα κίνητρα που άναψαν την πρώτη σπίθα δεκαετίες πριν και απολαμβάνει να ομορφαίνει τους τοίχους των πόλεων, αλλά και την ψυχή των ανθρώπων. Τα χρώματα εξάλλου ήταν πάντα μέρος της ζωής του, καθώς για χρόνια, εκτός από street artist, εργάστηκε και ως «χρωματοταιριαχτής» αυτοκινήτων, σπιτιών και καταστημάτων.
Η τέχνη είναι για τον Στύλο «το κλειδί της επανασύνδεσης» του ανθρώπου με την εγγενή του φύση, δηλαδή την αφιλτράριστη έκφραση που οι κανόνες της ενήλικης ζωής μάς αναγκάζουν να ξεχάσουμε. «Ένα μωρό πρώτα χορεύει, και μετά μαθαίνει να περπατά. Πρώτα τραγουδάει, και μετά μαθαίνει να μιλάει. Πρώτα ζωγραφίζει, και μετά να μαθαίνει να γράφει».
Παροτρύνει λοιπόν τους γονείς να αφεθούν και αυτοί στην παιδικότητά τους γιατί μόνο τότε θα απελευθερωθούν από τα κυνικά πρέπει της καθημερινότητας. Έτσι, θα έρθουν κοντύτερα και με τις
ανάγκες των δικών τους παιδιών, οι οποίες πολλές φορές φυλακίζονται στα ανελαστικά κάγκελα των υποχρεώσεων. Για τον Hayate, παιδεία και τέχνη είναι έννοιες σύμφυτες: «Το παιδί που θα
μάθει να ζωγραφίζει έναν τοίχο είναι το παιδί που θα τον σεβαστεί και δεν θα τον μουτζουρώσει όταν μεγαλώσει».
Στη διαδικασία της εκπαίδευσης συμμετέχει και ο ίδιος μέσα από καλλιτεχνικές δράσεις που οργανώνει στα σχολεία, σε συνεργασία με τους γονείς. «Δίνω στα παιδιά είκοσι διαφορετικά σχέδια για να επιλέξουν εκείνα ποιο προτιμούν να αποτυπώσουν, στην απόχρωση που επιθυμούν. Μέσα από ένα ελεύθερο καλλιτεχνικό παιχνίδι τα παιδιά βιώνουν τη γοητεία της ζωγραφικής. Χωρίς υποδείξεις και αυστηρούς περιορισμούς, τα ενθαρρύνω να παραδοθούν στην ελευθερία της έκφρασης».
«Το street art, ή αλλιώς γκράφιτι όπως είναι πιο γνωστό, υπήρξε δακτυλοδεικτούμενο και κατακριτέο τις προηγούμενες δεκαετίες. Ακόμη είναι έως έναν βαθμό», παραδέχεται. Παρόλα αυτά, ο ίδιος δεν έχει εισπράξει ποτέ αρνητική ανταπόκριση για τη δουλειά του, ίσως γιατί «η εικόνα ενός street artist, κάποια μέτρα πάνω από το έδαφος και με ειδικό εξοπλισμό, αν και ασυνήθιστη, μαρτυρά με κάποιον τρόπο τον επαγγελματισμό του, προϊδεάζοντας για κάτι όμορφο», εξηγεί σχετικά.
Εξάλλου, το γεγονός ότι το street art είναι μια τέχνη του δημόσιου χώρου έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς επενεργεί συνεχώς διαλεκτικά στον χρόνο και στην ίδια την ζωή της πόλης. Κι αυτή ακριβώς η διαλεκτική σχέση που έχει με τον δημόσιο χώρο εξυψώνει το συγκεκριμένο είδος τέχνης σε μια ανώτερη σφαίρα.
Η αναβίωση της παιδικότητας είναι τόσο απλή ως διεργασία, αλλά συγχρόνως τόσο δύσκολη, που πολλές φορές οι άνθρωποι τη λησμονούν. Η παιδικότητα όμως είναι το στοιχείο που μας κρατά σε συνεχή επικοινωνία με τις εσωτερικές μας ανάγκες. Κι αυτός είναι ο λόγος που προσπαθώ να την κρατήσω ζωντανή, χρησιμοποιώντας την τέχνη μου ως όχημα.
Ο Hayate εμπνέεται από συναισθήματα και εμπειρίες. Απολαμβάνει να αποτυπώνει στους αστικούς τοίχους φυσιογνωμίες που αποτέλεσαν πρότυπα για χιλιάδες ανθρώπους, όπως για παράδειγμα διάφορους αθλητικούς ήρωες (Μαραντόνα, Τεντόγλου, Χατζηπαναγής, μεταξύ άλλων). Οι δημιουργίες αυτές προσκαλούν όλους μας να αναβιώσουμε με νοσταλγία τις συγκινήσεις του παρελθόντος, κινητοποιώντας ταυτόχρονα τους καθημερινούς ανθρώπους να γίνουν πρωταγωνιστές της δικής τους ζωής. Μια ιστορία που τον άγγιξε ιδιαίτερα αφορά ένα δωδεκάχρονο κορίτσι, το οποίο συγκινήθηκε από το γκράφιτι του Μαραντόνα. «Μου έστειλε μήνυμα, αφότου το έργο είχε ολοκληρωθεί, και μοιράστηκε μαζί μου πως ο Μαραντόνα είναι το ποδοσφαιρικό της είδωλο, πως λατρεύει το ποδόσφαιρο, αλλά η αγάπη της για το άθλημα τη φέρνει αντιμέτωπη με την κοροϊδία των συμμαθητών της, απλώς και μόνο επειδή είναι κορίτσι. Βλέποντας όμως το έργο υποσχέθηκε στον εαυτό της να γραφτεί σε μια ποδοσφαιρική ακαδημία και να κυνηγήσει το όνειρό της». Όσο για τον κοινωνικό αντίκτυπο που έχουν τα έργα του, αρκεί να αναλογιστείτε πως το γκράφιτι με τον Μίλτο Τεντόγλου πυροδότησε τη συζήτηση για τη δημιουργία τμημάτων άλματος εις μήκος και άλματος τριπλούν στο γήπεδο του Απόλλωνα, στην Καλαμαριά, ένα αίτημα που τελικά εισακούστηκε.
Ο Στύλος, ωστόσο, δεν καταπιάνεται μόνο με τους ήρωες των γηπέδων, αλλά και με εκείνους που πρωταγωνιστούν στα μάνγκα και στα άνιμε, τα οποία μονάχα σε πρώτο επίπεδο απευθύνονται σε παιδιά, καθώς στην πραγματικότητα μεταφέρουν σύνθετα κοινωνικά μηνύματα που έχουν ως αποδέκτες και τους μεγαλύτερους σε ηλικία. Κάπως έτσι, οι αξίες που πρεσβεύουν σχετικά με το ήθος και την τόλμη θα ήταν αδύνατο να μην τον εμπνεύσουν καλλιτεχνικά.
Αν και γνωστός πλέον για τα εμβληματικά του έργα, ομολογεί ότι ξεχωρίζει όσα είχαν προσωπικό χαρακτήρα και βρήκαν θέση στα δωμάτια και στις ψυχές των παιδιών. «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιβράβευση για έναν καλλιτέχνη από το να γυρνάει ένα παιδί από το νοσοκομείο και να βλέπει το δωμάτιο του βαμμένο όπως το ονειρεύτηκε», παραδέχεται χαρακτηριστικά.
Ο Ηλίας Στύλος, αν και δεν δηλώνει τοπικιστής, διαβλέπει τις προοπτικές που έχει η Θεσσαλονίκη, ενώ επικροτεί την καινοτομία από φρέσκους ανθρώπους του επιχειρείν και όχι μόνο. Επιπλέον, παρατηρεί την εξωστρέφεια των τελευταίων χρόνων που χαρακτηρίζει την πόλη και εντοπίζει με χαρά τις νέες κοινωνικές τάσεις που συνεχώς ξεδιπλώνονται «Παρά τα θετικά των τελευταίων ετών, της λείπει το χρώμα και θέλω πάση θυσία να αλλάξω αυτούς τους μουντούς τοίχους», συμπληρώνει σχετικά.
Φυσικά, όπως και κάθε καλλιτέχνης, βιώνει και εσωτερικές συγκρούσεις, η πιο ισχυρή από τις οποίες είναι το κενό που αισθάνεται μόλις ολοκληρωθεί ένα έργο, ένα κενό που αναπληρώνεται
μονάχα μέσα από τη δημιουργία του επόμενου. Το μόνο σίγουρο, πάντως, είναι ότι όσο ένας καλλιτέχνης παραμένει κοντά στην πηγή της ψυχικής του ενέργειας, δηλαδή την τέχνη που εξασκεί, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να βιώσει μια αίσθηση ολοκλήρωσης και ευτυχίας.
Πίσω λοιπόν από τα χρώματα και τις τοιχογραφίες του Hayate κρύβεται μια παιδική ψυχή, η οποία δεν υποκύπτει σε συμβιβασμούς και παλεύει να μείνει πιστή στα όνειρα που έκανε στην αρχή του ταξιδιού. Ένας καλλιτέχνης που τρέφεται μέσα από την αναβίωση της παιδικότητας, αλλά και με κάθε χαμόγελο που μοιράζει σε όσους απολαμβάνουν τα έργα του.
Φωτογραφίες
|
