Τέχνη δεν είναι μόνο αυτή που ονομάζουμε ως τέτοια, αλλά κάθε πτυχή, μικρή ή μεγάλη, της καθημερινότητάς μας
Φρειδερίκη Παπασταυροπούλου
Τέχνη και yoga: δυο μονοπάτια αυτογνωσίας
Κείμενο: Δήμητρα Κεχαγιά
Όταν η Φρειδερίκη Παπασταυροπούλου άρχισε να συνδέει το πάθος της για τα εικαστικά με την αγάπη της για τη yoga, δεν φανταζόταν ότι λίγα χρόνια αργότερα αυτά τα δύο θα συνδυάζονταν αρμονικά με διάφορους τρόπους. «Η άσκηση και ο διαλογισμός καθαρίζει το μυαλό και δίνει ευεξία, με αποτέλεσμα να αλλάζει και η ματιά στα εικαστικά έργα, να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη εμβάθυνση και σύνδεση με αυτά, διότι δημιουργείται χώρος και χρόνος πέρα από τη σκόνη της καθημερινότητας».
Η εικαστικός γνώρισε τη δασκάλα του συστήματος Yoga Science, Νάγια Καρνάβα, κατά τη διάρκεια των σπουδών της στη Θεσσαλονίκη στην Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και από τότε άλλαξε ο τρόπος που αντιμετωπίζει την τέχνη, αλλά και συνολικότερα τη ζωή.
Το 2019 συμμετείχε μαζί με άλλες τέσσερις καλλιτέχνιδες και μια επιμελήτρια στο σχηματισμό καλλιτεχνικής ομάδας με την οποία δημιούργησαν το 2022 το «Yoga Science & Art of Life», έναν οργανισμό με κοινωφελή χαρακτήρα και δράση. Από τον 2ο όροφο του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών ΑΠΘ μέχρι και τον ομφαλό της γης, τους Δελφούς διοργάνωσαν έως τώρα 2 εκθέσεις με παράλληλα events, και μια performance. Όπως λέει η ίδια, σύντομα θα δούμε περισσότερες διοργανώσεις με κέντρο τη βιωματική εμπειρία της τέχνης.
Σκοπός του φορέα είναι η προαγωγή πολιτιστικού και πολιτισμικού έργου μέσω των κλάδων της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, έκφρασης και δημιουργίας, αλλά και μέσα από δράσεις που προάγουν την πνευματική ανάπτυξη, όπως τα yoga retreats στους Δελφούς και μέχρι τα μαθήματα yoga σε μουσείο. Μέσα από τη yoga, τα μέλη της ομάδας βρήκαν ένα μονοπάτι με «εργαλεία» για τη διεύρυνση της αντίληψης, το οποίο όπως εξηγεί η ίδια βοηθάει τον καλλιτέχνη να ξεπερνάει τους περιορισμούς του και βλέπει τον εαυτό του να ξεκλειδώνει όλο και περισσότερο τις δυνατότητές του.
«Η τέχνη και η yoga είναι δύο μονοπάτια εξερεύνησης, αυτογνωσίας και σύνδεσης», λέει, θυμίζοντας ότι yoga σημαίνει ένωση, ζεύξη. «Ενώνω εμένα με τον Εαυτό. Εμένα με τον κόσμο. Την ύλη μου και το πνεύμα μου. Αυτό που Είμαι με αυτό που σκέφτομαι λέω και κάνω. Από αυτό προκύπτει θεραπεία. Είναι το αντίθετο του
κατακερματισμού και του διαχωρισμού». Η Φρειδερίκη είναι εικαστικός καλλιτέχνης, αλλά γρήγορα θέλησε να αποταυτιστεί από τον όρο, γιατί θεώρησε τη ταύτιση αυτή περιοριστική, καθώς υποστηρίζει ότι όσο λιγότεροι είναι οι περιορισμοί μέσα μας τόσο καταλαβαίνουμε ότι η ζωή είναι πολύ πιο μεγάλη και ελεύθερη, με την προϋπόθεση ότι θυμόμαστε το λόγο που κάνουμε ό,τι κάνουμε.
«Κάποια στιγμή της ζωής μου δεν ήθελα την ταμπέλα του καλλιτέχνη, γιατί έγινε τροχοπέδη. Φυσικά δίνει μορφή και είναι ένα όργανο για να πας παραπέρα και είναι χρήσιμο, αλλά το μονοπάτι της Διδασκαλίας του Yoga Science που γνώρισα στην πορεία, ήταν αυτό που άνοιξε ένα δρόμο και έδωσε όχημα σε αυτό το βαθύτερο που ήθελε να εκφραστεί μέσα από μένα. Μου υπενθυμίζει το λόγο και το σκοπό που κάνω τέχνη. Με επαναφέρει στην ουσία, όταν ξεχνιέμαι».
Η τέχνη και η yoga είναι δύο μονοπάτια εξερεύνησης, αυτογνωσίας και σύνδεσης, λέει, θυμίζοντας ότι yoga σημαίνει ένωση, ζεύξη. Ενώνω εμένα με τον Εαυτό. Εμένα με τον κόσμο. Την ύλη μου και το πνεύμα μου. Αυτό που Είμαι με αυτό που σκέφτομαι λέω και κάνω. Από αυτό προκύπτει θεραπεία. Είναι το αντίθετο του κατακερματισμού και του διαχωρισμού.
Στα πρώτα χρόνια δημιουργίας της ο εικαστικός δρόμος ήταν για εκείνη πολύ συγκρουσιακός. «Μέσα από τη πνευματική Διδασκαλία για τη διεύρυνση της αντίληψης, κατάλαβα ότι τέχνη δεν είναι μόνο αυτή που ονομάζουμε ως τέτοια, αλλά κάθε πτυχή, μικρή ή μεγάλη, της καθημερινότητάς μας. Πριν από τη yoga, πάλευα με μένα. Τώρα συμφιλιώνομαι με μένα».
Με το πέρασμα του χρόνου βλέπει τα έργα της να εξελίσσονται, μαζί με την ίδια. «Είναι σαν να περπατάς σε μια παραλία και να αφήνεις τα αποτυπώματά σου. Δεν είναι όλα ίδια. Είναι διαφορετικά ανάλογα από το σημείο που περνάς, λένε κάτι για σένα, αλλά η μεγαλύτερη μαγεία βρίσκεται στο βίωμα, στη διαδικασία του να περπατάς το δρόμο και να εξελίσσεσαι».
Στα αποτυπώματά της, στα παλιά της δηλαδή έργα, βλέπει την αλήθεια τους. Δε θέλει να τα εκθέσει, αλλά τα σέβεται. Εξάλλου, το μότο της είναι «Πορεύομαι προς αυτό που μου δίνει βαθιά χαρά για τη ζωή. Προς τα εκεί που υπάρχει ποιοτική, εσωτερική χαρά, μαζί με τις δυσκολίες που χρειάζονται πάντα για να βρίσκεις τη δύναμη σου».
Μιλώντας με την Φρειδερίκη πιστεύει κανείς ότι βρίσκεται -ή τουλάχιστον προσπαθεί να κρατιέται- μακριά από τοξικότητες, βαριά επικαιρότητα και δυσάρεστες ειδήσεις, ζώντας ανάμεσα στα χρώματα, τα σχέδια, την άσκηση και το διαλογισμό της. Αντιθέτως, δεν της αρέσει να εθελοτυφλεί και να ζει σε έναν φανταστικό κόσμο. Το θεωρεί υπεκφυγή. Τα παρακολουθεί όλα, αλλά με το δικό της πρίσμα. «Θεωρώ τον άνθρωπο δημιουργό και το πρώτο του δημιουργικό εργαλείο είναι η σκέψη. Οπότε κοιτώ να έχω επιλογή πάνω στη σκέψη που θα παράξω. Ναι μεν υπάρχουν πολλά ερεθίσματα, όλου του φάσματος, θετικά και αρνητικά. Επιλέγω ωστόσο το τι θα αναπαράγω εγώ πίσω. Τι θα φιλτράρω και θα δώσω με τη σειρά μου πίσω στον κόσμο. Αν απορροφήσω μια αρνητική κατάσταση και την επιστρέψω με ακριβώς την ίδια ενέργεια δε βοηθάω εμένα ή το σύνολο».
Θεωρεί προσωπική της επανάσταση να αναζητά και να μοιράζεται τρόπους που οδηγούν προς τη βελτίωση και την έμπνευση, καθώς πιστεύει ότι το παιχνίδι της ζωής παίζεται σε ατομικό επίπεδο. «Αυτός που ζει και δρα εμπιστευόμενος το Πνεύμα, που εξερευνά τη δημιουργική του δυνατότητα, εκείνος που ζει με έρωτα για την Ύπαρξη και ο οποίος δεν οικτίρει τον εαυτό του, ανοίγει δρόμο για να κάνει εργασία από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο. Έτσι βοηθάει και τον ίδιο και το σύνολο, γιατί το άτομο είναι και όλη η ανθρωπότητα. Είναι ένας επίμονος αγώνας το να επαναφέρεις τη ματιά σου στο
φώς. Έχει να κάνει με τη σκέψη, το λόγο και τις πράξεις του ατόμου. Σχηματικά, όπως σε μια λίμνη το κύμα πολλαπλασιάζεται, κι εσύ επηρεάζεις το περιβάλλον σου, ανάλογα με τη δράση και τη στάση σου».
Επικοινωνία
vamonvii@gmail.com
