«Η τέχνη δεν ήταν ποτέ η επικράτεια του αληθινού, ήταν το ιερό ψέμα που ονομάζουμε ομορφιά. Είναι αυτή μπορεί να βοηθήσει, να γιατρέψει»
Φίλιππος Τσιτσόπουλος
Τέχνη ενάντια στην τυραννία της θετικότητας
Κείμενο: Εύα Κουσιοπούλου
Συναντήσαμε τον διεθνούς φήμης εικαστικό Φίλιππο Τσιτσόπουλο στην γκαλερί «Λόλα Νικολάου». Η αφορμή ήταν η έκθεση «Αgainst Happycracy» (Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία). Ο καταξιωμένος καλλιτέχνης, που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο, αλλά και την Αθήνα, παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη μια ενδιαφέρουσα δουλειά που ξεκίνησε, όπως δηλώνει, στη διάρκεια της καραντίνας στο Λονδίνο. Είχε δημιουργήσει στον κήπο του τα πρώτα μικρά έργα με σαλιγκάρια και πράγματα που έβρισκε μέσα στον χώρο.
«Τα συνέδεσα με εκείνη την περίοδο και με κάποια κλασικά κείμενα, όπως τα κείμενα του Σαίξπηρ που τα βρίσκω συνεχώς μπροστά μου. Είναι ένα ongoing project. Είναι κάτι που βρίσκω συνεχώς μπροστά μου, που πρέπει να το κοιτάξω, να το σηκώσω να το φέρω κοντά μου και να δω πώς είναι. Αυτό ήταν που μου έδωσε το έναυσμα για αυτήν την έκθεση. Ενάντια στην ευτυχιοκρατία που υπαγορεύει τη συμπεριφορά και την κατεύθυνση της ζωή μας. Δεν υπάρχει δηλαδή διαφυγή από την τυραννία της θετικότητας» τονίζει ο ίδιος. Η έκθεση αποτελείται από σχέδια, μια installation, μια performance και μια video installation σε τρεις οθόνες. «Ο Τίτος Πατρίκιος, θυμάμαι, διαλαλούσε το δικαίωμα του στην κατάργηση της μοναξιάς. Ο επαναπροσδιορισμός της ευτυχίας υπάρχει ως concept πάρα πολύ και στο Λονδίνο αυτήν την περίοδο. Όλα αυτά έχουν σχέση με το ίδιο το δράμα της ύπαρξης μας. Όλα τα στοιχεία σε σχέση με τα σχέδια που έχω βάλει στην έκθεση μιλούν για τον αυτόν επαναπροσδιορισμό» επισημαίνει. «Για να σας το πω και λίγο κωμικά: 29 κατασκευαστές ειδικοί της ευτυχίας, δε θα συνιστούσαν ποτέ Μάκμπεθ, ούτε Χάινερ Μίλερ, ούτε προφανώς τα σχέδια μου, με τους μώλωπες που αφήνουν οι βαριές μάσκες από ζωντανά υλικά στο πρόσωπο μου. Γιατί μετά την περφόρμανς όταν γυρίζω στο εργαστήριο μου πιάνω το πρόσωπο μου, το σώμα μου και αυτά τα στοιχεία που έχουν μείνει αρχίζω να τα χαρτογραφώ, χαρτογραφώ αυτόν τον πόνο».
«Υπάρχει το ισχυρό αυτό κοινωνικό αντίκτυπο της επιστήμης και της βιομηχανίας της ευτυχίας, που μας έχει δημιουργήσει μια νέα και καταπιεστική μορφή διακυβέρνησης και ελέγχου. Η ευτυχία έχει χαθεί στον ιστό της εξουσίας, αλλά είναι ‘’γεμάτη θόρυβο και οργή που δε σημαίνει τίποτα’’ όπως λέει ο Μάκμπεθ. Για αυτό έχω επιλέξει και αυτόν τον δυνατό μονόλογο του Μάκμπεθ, του κεντρικού χαρακτήρα που έχω επιλέξει, που λέει ξανά και ξανά “tomorrow and tomorrow and tomorrow…”».
Η τέχνη είναι ό, τι πιο λαμπερό υπάρχει. Η τέχνη δεν ήταν ποτέ η επικράτεια του αληθινού, ήταν το ιερό ψέμα που ονομάζουμε ομορφιά. Είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει, να γιατρέψει.
H τέχνη όμως ποια θέση έχει μέσα σε όλον αυτόν τον ζόφο, στους σκοτεινούς καιρούς που διανύουμε; «Η τέχνη είναι ό, τι πιο λαμπερό υπάρχει» απαντά. «Η τέχνη δεν ήταν ποτέ η επικράτεια του αληθινού, ήταν το ιερό ψέμα που ονομάζουμε ομορφιά. Είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει, να γιατρέψει. Η πρώτη φορά που το ανακαλύψαμε πρόσφατα ήταν στη διάρκεια της καραντίνας που μπορούσαμε να είμαστε κλεισμένοι στα σπίτια μας και να ακούμε τη δημιουργία
του Νικ Κέιβ, που ήταν και αυτός κλεισμένος στη δική του οικία. Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς έχει πει άλλωστε “το βλέμμα είναι η αρχή της τέχνης, το πρώτο στοιχείο, το πρωταρχικό. Κάποιος πρέπει να βλέπει κάποιον”», σημειώνει ο ίδιος.
Για την έκθεση του «Αgainst Happycracy» ο ίδιος είπε πως πρόκειται για «μια stand up τραγωδία σε μορφή τρικάναλης video installation. Διάλεξη και παράσταση performance, με αντικείμενα, μάσκες, και θεατρικά αποσπάσματα πάνω στο θαύμα, την τρέλα, την υποχρεωτική κατάργηση της μοναξιάς και το ναυάγιο της ύπαρξης.» «Ένα έργο τέχνης είναι μια λίμνη εν θερμώ, ένα αυλάκι γεμάτο από όλα όσα δεν
είμαστε σε θέση να αναφέρουμε χωρίς να τρέμουμε. Ένα έργο τέχνης είναι μια φωτιά φτιαγμένη από χαμένους αμπελώνες, από ναυαγισμένα όνειρα, από μαύρο γάλα που κρατιέται στοργικά στην αγκαλιά της νύχτας. Είναι η μουσική που μπορεί να συνθέσει η αγωνία μας, ενώ η καθημερινότητά μας κοροϊδεύει την πτήση μας μπερδεύοντας τις ώρες μας» ,τονίζει στο κείμενο που συνόδευσε την έκθεση.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Φίλιππος Τσιτσόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης. Κινείται στον χώρο της ψηφιακής τέχνης και των εγκαταστάσεων και έχει εργαστεί στον χώρο του διαδραστικού βιωματικού θεάτρου, του video theatre και της εικαστικής θεατρικής ερμηνείας, εξερευνώντας τα όρια μεταξύ θεάτρου και ζωγραφικής από το 1990. Έχει ζήσει πολλά χρόνια στην Ισπανία και το Λίβερπουλ και σήμερα έχει εγκατασταθεί και ζει μόνιμα στο Λονδίνο. Εκθέσεις και performances έχουν πραγματοποιηθεί στην Ισπανία, την Αγγλία, τη
Γερμανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Ελβετία, την Αμερική και την Ελλάδα. Στις performances του που έχουν γίνει σε galleries και μουσεία απαγγέλει θεατρικά αποσπάσματα από έργα ρεπερτορίου φορώντας τις μάσκες – έργα τέχνης που αποτελούνται από φρούτα, λαχανικά, νεκρά ψάρια, όστρακα, κρέας, λουλούδια, ταριχευμένες πεταλούδες, δέρμα, υλικά με τα οποία καλύπτει όλο το πρόσωπό του
και το σώμα του και είναι τα υλικά του έργου του.
Φωτογραφίες
Επικοινωνία
tsitsopoulos.filippos@gmail.com
Πληροφορίες
https://filippostsitsopoulos.com/ https://www.facebook.com/filippos.tsitsopoulos https://www.instagram.com/filippos_tsitsopoulos/ https://youtu.be/GCgNInxdZko?si=Byu3W9fA7_XvhVNR
