fbpx

Για χρόνια πολλά γυρνούσε απ΄ άκρη σε άκρη όλη την Ελλάδα, φορτωμένος με  ο,τιδήποτε θα μπορούσε να καταγράψει
και να διασώσει λαϊκά έθιμα, τραγούδια, φορεσιές και, βέβαια, ήθη και δρώμενα, με ρίζες που βρίσκονται στα πιο βαθιά ορυκτά της παράδοσης.

Γιώργης Μελίκης

Φύλακας της παράδοσης

Κείμενο: Τάσος Ρέτζιος
Γιώργης Μελίκης

Για χρόνια πολλά γυρνούσε απ΄ άκρη σε άκρη όλη την Ελλάδα, φορτωμένος με παλιά και βαριά κασετόφωνα, με μπομπίνες, με κάμερες, με ο,τιδήποτε θα μπορούσε να καταγράψει και να διασώσει λαϊκά έθιμα, τραγούδια, φορεσιές και, βέβαια, ήθη και δρώμενα, με ρίζες που βρίσκονται στα πιο βαθιά ορυκτά της παράδοσης. Του χρωστάει πολλά η λαογραφία του Γιώργη Μελίκη, αυτού του ακάματου ερευνητή κι ρέκτη. Κι αυτός, όμως, αντλεί απ’ αυτήν καύσιμο για να διασχίσει αποστάσεις που ξεκινούν από τη δημοσιογραφική του δουλειά (συνταξιούχος πια), περνάνε από συμμετοχή σε δρώμενα, όπως τα αναστενάρια ή η δισκογραφική παραγωγή και πλέον καταλήγουν σε μεγάλα μουσεία, ιδρύματα, πνευματικά κέντρα και πανεπιστημιακούς χώρους.


Όλη αυτήν την εμπειρία, όλη αυτήν την υλική και άυλη κληρονομιά, την εναπόθεσε και την αναπτύσσει στο Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη – Κέντρο Έρευνας Μάσκας, που βρίσκεται στη γενέτειρά του Μελίκη Ημαθίας. Είναι το πατρικό αρχοντικό που πλέον φιλοξενεί μόνιμες και έκτακτες εκθέσεις («Το παιδί στην παράδοση», «Έθιμα του τόπου μας», «Τάματα Λατρείας – Ανθρώπινες ιστορίες», «Αναστενάρια»). Εκεί μπορεί, κανείς να δει και τις «Μάσκες» (και πιο πρόσφατα και τις «Balkan Masks») από λαϊκά δρώμενα σε όλη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Εξάλλου, η μάσκα, ως κυρίαρχο στοιχείο λαϊκής επιτέλεσης, συναντάται σε αμέτρητες φόρμες και σχήματα και η καταγραφή και συλλογή τους είναι στην ουσία ένα μεγάλο εικαστικό πρότζεκτ.


Όπως λέει και ο ίδιος ο Γιώργης Μελίκης «με ιστορική και αισθητική ευαισθησία ερευνούμε, καταγράφουμε, συγκεντρώνουμε, δημοσιεύουμε και εκθέτουμε τη ζωντανή, εφαρμοσμένη λαογραφία». Κι εμείς απολαμβάνουμε τη δυναμική της…

Φωτογραφίες