Δεν χωρά η παραμικρή αμφιβολία ότι είναι η πρώτη φορά που τα αποκαλυπτήρια ενός φεστιβαλικού πόστερ έγιναν δεκτά με τέτοιο ενθουσιασμό. Ουδεμία έκπληξη, φυσικά, καθώς το 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είχε βρει τον κατάλληλο άνθρωπο για τη δουλειά. Η Όλγα Δέικου, η ταλαντούχα φωτογράφος που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, έχει τον τρόπο να μεταμορφώνει το αστικό τοπίο σε τόπο ασάλευτης προσμονής και λαλίστατης σιωπής, θαρρείς και στεκόμαστε στο κατώφλι μιας έκρηξης. Στην πραγματικότητα, η Δέικου δεν αιχμαλωτίζει απλώς στιγμιότυπα της πόλης ή ανθρώπινες φιγούρες, αλλά ξεδιπλώνει σύνθετες ιστορίες που υπονοούν πολύ περισσότερα απ’ όσα φανερώνουν.

Όσο για το πώς προέκυψε η συνεργασία με το Φεστιβάλ, η ίδια εξιστορεί αναλυτικά: «Γύρω στις 20 Δεκέμβρη μού έγινε η ανάθεση της αφίσας του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Ορέστη Ανδρεαδάκη, τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Όταν μου μετέφερε πως το κεντρικό θέμα του Φεστιβάλ σχετίζεται με την έννοια του ταξιδιού και του προορισμού, η πρώτη σκέψη που έκανα ήταν το πόσο αναπολούμε (και ονειροπολούμε) τα ταξίδια, τώρα που η πανδημία τα έχει μετατρέψει σε μακρινή ανάμνηση του παρελθόντος. Η λέξη “ταξίδι”, όμως, είναι πολυσήμαντη, διαθέτει μια χροιά σχεδόν μαγική, κρύβοντας μέσα της αμέτρητους συμβολισμούς».

Οι τρεις αφίσες του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ λειτουργούν ως μια τρίπτυχη πυξίδα που δείχνει τον ανοιχτό ορίζοντα, αποτυπώνοντας την αδήριτη και έμφυτη εκείνη ανάγκη που μας ωθεί προς την περιπλάνηση, τη φυγή, την κατάργηση των ορίων. Η πρώτη αφίσα του 23ου ΦΝΘ παραπέμπει σε ένα ατελείωτο road movie, βγαλμένο από τον κόσμο του Βιμ Βέντερς. Η δεύτερη εικόνα εκπέμπει μια αίσθηση παιδικής ονειροπόλησης, με φόντο την ανοιχτωσιά ενός ανεξάντλητου τοπίου. Στο τρίτο κάδρο, τα ταξιδιάρικα πουλιά που βρίσκονται σε αέναη κίνηση έρχονται σε αντιπαραβολή με δύο φώτα που μένουν ανοιχτά σε ένα αδειανό κτίριο, ρίχνοντας πινελιές ελπίδας στο βαθύ σούρουπο. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αν το καλοσκεφτεί κανείς, όλα είναι δρόμος. Και το κάθε μας ταξίδι, κοντινό ή μακρινό δεν έχει σημασία, ξεκινά πάντα από μέσα μας.

«Δεν ξέρω γιατί, αλλά η πρώτη μου σκέψη ήταν ένα χαλασμένο-παρατημένο αμάξι, το οποίο θα επέστρεφε στη ζωή. Άρχισα, λοιπόν, να επισκέπτομαι μάντρες αυτοκινήτων και να ερευνώ κατά πόσο θα ήταν εφικτό να μεταφέρουμε ένα αμάξι σε κάποιο χωράφι. Ήθελε προσπάθεια για να βρω το κατάλληλο όχημα, καθώς δεν ήθελα το αμάξι να είναι τρακαρισμένο ή εμφανώς κατεστραμμένο διότι το κάδρο που είχα στο μυαλό μου δεν ήταν δυστοπικό. Ήθελα το τελικό αποτέλεσμα να λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Σε αυτό το σημείο, να υπενθυμίσουμε ότι το 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα διεξαχθεί σε δύο δόσεις. Αρχικά, στο ξεκίνημα του Μαρτίου (4-14/03/2021) θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε διαδικτυακά ένα εκπληκτικό αφιέρωμα με τίτλο «Προορισμός: Ταξίδι», το οποίο περιλαμβάνει εξαιρετικές ταινίες που ψηλαφούν τον πυρήνα της έννοιας του ταξιδιού, καθώς και το αποτύπωμα που αφήνει στον ανθρώπινο ψυχισμό. Σε δεύτερο χρόνο, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ θα παρουσιάσει το κυρίως πρόγραμμά του από τις 24 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου στις θερινές αίθουσες, αλλά και σε δημόσιους χώρους της Θεσσαλονίκης.

«Η αφίσα με τον άντρα και το χαλασμένο αυτοκίνητο μου προσέφερε τη γενική κατεύθυνση για τη δεύτερη εικόνα. Ένα παιδί που αγναντεύει τον ουρανό, καθώς παίζει με το αεροπλανάκι του, έχοντας σκαρφαλώσει στην οροφή ενός σύγχρονου αυτοκινήτου. Το ταξίδι είναι μια διαδικασία πρωτίστως εσωτερική, που δεν αποκλείεται να ενεργοποιηθεί ακόμη και αν παραμένουμε καρφωμένοι στο ίδιο σημείο, χωρίς να έχουμε μετακινηθεί ούτε στο ελάχιστο. Όπως ακριβώς ένα παιδί που φαντάζεται ότι το αεροπλανάκι του σκίζει τους αιθέρες. Το τρίτο κάδρο προέκυψε από μια ιδέα του Ορέστη: ένα κλειστό πανεπιστήμιο (λόγω πανδημίας), με δύο φωτισμένα παράθυρα και δύο ανθρώπους να δηλώνουν την παρουσία τους -η σιλουέτα του ενός είναι πιο εμφανής- σε ένα σκηνικό εγκατάλειψης. Την ίδια στιγμή, ακριβώς παραδίπλα, ένα σμήνος από πουλιά πετούν ελεύθερα και δίχως περιορισμούς. Η συγκεκριμένη αφίσα είναι αυτή που αναφέρεται, τουλάχιστον πολύ πιο ξεκάθαρα από τις άλλες δύο, στις παρούσες συνθήκες που βιώνουμε», καταλήγει η Όλγα Δέικου.