Η έκθεση Τυφλή Απαγόρευση φιλοξενείται μέχρι τις 30 Νοεμβρίου στην γκαλερί Lola Nikolaou, στη Θεσσαλονίκη. Τα συνεργατικά έργα των αδερφών Αλέξανδρου και Δημήτρη Καπετάνου επιχειρούν να λειτουργήσουν παρεμβατικά, κινούμενα με ευχέρεια ανάμεσα στο καλλιτεχνικό και το κοινωνικό πεδίο. Αναζητώντας νέες δημιουργικές διεξόδους, παίζουν με την υλικότητα και τις επιφάνειες, αγγίζοντας τα όρια της σημειολογίας.

Για τον Αλέξανδρο Καπετάνου, «η Τυφλή Απαγόρευση αποτελεί την πρώτη διατομική εικαστική έκθεσή μας, που έρχεται να αναδείξει ζητήματα που σχετίζονται με την έννοια της απαγόρευσης και της οριοθέτησης, όπως τη βιώνει κάθε άτομο, όχι μόνο στο σήμερα, αλλά και διαχρονικά. Τα έργα της έκθεσης επιχειρούν να λειτουργήσουν παρεμβατικά, ως ενότητα, και να ενεργοποιήσουν την αφή ως μέσο ανάγνωσής τους, είτε πρόκειται για τα επιτοίχια έργα Βraille είτε για installation από ασπροκόκκινες απαγορευτικές ταινίες σήμανσης» ανέφερε αρχικά.

«Τα έργα του Δημήτρη στον ομώνυμο κώδικα Braille περιλαμβάνουν συνεντεύξεις που έχει πάρει από άτομα που αντιμετωπίζουν ζητήματα οπτικής αναπηρίας για το πώς βιώνουν την απαγόρευση σε πολλαπλά επίπεδα της καθημερινότητας, της ορατότητας και της προσβασιμότητας. Η ανάγκη να ακουστούν και να μας προβληματίσουν εικαστικά τα συγκεκριμένα ζητήματα γέννησε πιστεύω και την ιδέα να ξεφύγουν τα έργα από την πεπατημένη και να αποφύγουν τη μονόπλευρη απεύθυνση. Να καταφέρουν, δηλαδή, να λειτουργήσουν τα ίδια συμπεριληπτικά» πρόσθεσε χαρακτηριστικά.

«Αντίθετα, στα έργα του Αλέξανδρου προκρίνεται μια πιο βιωματική προσέγγιση της έννοιας της απαγόρευσης, μέσα από επίπονες και ατελείωτες διαδικασίες χειρωναξίας. Όπως οι αναρίθμητοι κόμποι ύφανσης της ασπροκόκκινης απαγορευτικής ταινίας σήμανσης, η οποία έχει περισυλλεγεί από το αστικό περιβάλλον και έχει διττή λειτουργία. Αφενός αποσπάται και επαναχρησιμοποιείται ένας σημαντικός αστικός ρύπος που θα κατέληγε στη θάλασσα, αφετέρου επανανοηματοδοτείται μέσα από τη μεταπλαστική του ιδιότητα, σύμφωνα με παραδοσιακές διαδικασίες ύφανσης» δήλωσε ο Δημήτρης Καπετάνου. «Επομένως, η
έκθεση επιδιώκει την όσμωση του βιωματικού με το κοινωνικό, μία διαρκή “αν-ισορροπία” ανάμεσα στα ανθρώπινα όρια, τον εγκλωβισμό, τη ματαίωση, την καθολική απαγόρευση και την ανάγκη για απόλυτη ελευθερία» τόνισε σχετικά.

«Η ιδέα για τη συνεργασία με τη Λόλα Νικολάου προέκυψε πέρσι το φθινόπωρο, τον Νοέμβριο του 2022, με αφορμή τα βραβεία MATAROA που διοργανώθηκαν από την 6η Art Thessaloniki και την Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, με στόχο την ανάδειξη και υποστήριξη νέων εικαστικών δημιουργών από όλη την Ελλάδα. Εγώ και ο Δημήτρης ήμασταν ανάμεσα στους συνολικά δέκα υποψήφιους καλλιτέχνες που είχε επιλέξει η επιτροπή. Θυμάμαι ότι η πρόταση ήρθε ενόσω ακόμη στήναμε τα έργα μας στα περίπτερα της Art Thessaloniki, προτού ανακοινωθεί το πρώτο βραβείο που απέσπασε ο Δημήτρης με το braille. Όσο μετρούσαμε και τοποθετούσαμε τα πλακίδια όδευσης τυφλών, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι στο έργο του Δημήτρη, θυμάμαι παράλληλα να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας σε όσους μας ρωτούσαν τι ακριβώς κάναμε. Τότε ήταν που ήρθε η πρόταση για τη
συνεργασία με τη Λόλα Νικολάου, την οποία εννοείται πως αποδεχθήκαμε με μεγάλη χαρά και τιμή» σχολίασε για τη συνεργασία τους με την γκαλερίστα Λόλα Νικολάου ο Αλέξανδρος.

Για τα δύο αδέρφια είναι η πρώτη φορά που ενώνουν δυνάμεις καλλιτεχνικά: «Σίγουρα είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι επικοινωνούμε στον κόσμο από κοινού όσα σκεφτόμαστε και υλοποιούμε. Ωστόσο, στην ουσία του πράγματος δεν έχει αλλάξει κάτι για εμάς. Η βοήθεια που έτσι κι αλλιώς προσφέρει ο ένας στον άλλον, σε όλη αυτή τη διαδικασία επικοινωνίας και τριβής που απαιτεί η τέχνη, συνεχίζει να είναι η βασική σταθερά της δουλειάς μας. Ο ένας δρα ενθαρρυντικά και κριτικά απέναντι στον άλλον, προσπαθώντας να τον βοηθήσει να εξελιχθεί και να εξερευνήσει σε μεγαλύτερο βάθος ορισμένα ζητήματα, είτε πρόκειται για ατομικό έργο είτε για συνεργατικό, ακριβώς επειδή γνωριζόμαστε απ’ έξω κι ανακατωτά», επισήμανε ο Δημήτρης.

Όσο για τα μελλοντικά του σχέδια, ο Δημήτρης Καπετάνου θα πάρει μέρος με το εικαστικό του έργο, intervisibility braille, στην ομαδική δράση Τέχνη, μια σιωπηλή επανάσταση, η οποία θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο στο Ωδείο Αθηνών. Η εικαστική αυτή έκθεση διοργανώνεται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, έπειτα από ανοιχτό πανελλαδικό κάλεσμα και επιλογή δέκα συνολικά καλλιτεχνών. «Με την έναρξη της επόμενης χρονιάς θα παρουσιαστεί ατομικά η πρώτη σειρά έργων μου με τίτλο braille στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, σε συνδιοργάνωση με το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών Βορείου Ελλάδος (Παράρτημα Θεσσαλονίκης), αλλά και την γκαλερί Λόλα Νικολάου, έναν καλλιτεχνικό φορέα που επιδεικνύει για μία ακόμη φορά το κοινωνικό του πρόσημο. Περιττό να ειπωθεί ότι η υποστήριξη όλων είναι πολύ σημαντική και συγκινητική σε αυτό το εγχείρημα που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην πόλη από όπου ξεκίνησε. Επιπλέον, για πρώτη φορά μετά τα βραβεία MATAROA, θα παρουσιαστεί ολόκληρο το εικαστικό έργο, το οποίο διερωτάται ποιον τρόπο τρία άτομα με ζητήματα οπτικής αναπηρίας αντιλαμβάνονται τα χρώματα. Φυσικά, θα διεξαχθούν και άλλες δράσεις στο διάστημα κατά το οποίο θα φιλοξενηθεί η έκθεση στο Ινστιτούτο», όπως μας πληροφορεί.

Η συνεργασία των αδερφών Καπετάνου με το Γαλλικό Ινστιτούτο θα συνεχιστεί με περαιτέρω δράσεις το 2024, μεταξύ των οποίων και ένα ομαδικό project με θέμα τον σουρεαλισμό, στο πλαίσιο του οποίου τα έργα της έκθεσης θα δημιουργηθούν από 25 επιλεγμένους φοιτητές του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ. Για τον Αλέξανδρο, η φετινή χρονιά, πέρα από ορισμένες ομαδικές εκθέσεις που είναι ακόμα στα σκαριά και προγραμματίζονται για Ιούνιο, θα συνεχιστεί ακαδημαϊκά, καθώς θα ολοκληρώσει την πενταετή φοίτησή του στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ παραδίδοντας την πτυχιακή του εργασία. «Βέβαια, το ταξίδι στον ακαδημαϊκό χώρο ποτέ δεν τελειώνει. Μου το έχει ήδη αποδείξει η ζωή εδώ και δώδεκα χρόνια» καταλήγει χαμογελώντας.