«Πήρα τη μηχανή μαζί μου, χωρίς να το σκεφτώ και χωρίς να ξέρω το γιατί. Όπως φαίνεται, το είχα ανάγκη και ό,τι προκύπτει ως ανάγκη κρύβει μέσα του μια αλήθεια», δηλώνει η Ελληνογαλλίδα φωτογράφος Άρτεμις Πυρπύλη, η οποία πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της φωτογραφικό βιβλίο. Το Gramie πήρε το όνομά του από το υποκοριστικό της γιαγιάς της, στην οποία ήταν αφιερωμένο και το πρώτο της βιβλίο, Nette.

Για την ταλαντούχα φωτογράφο το Gramie ήταν ένας τρόπος, έντεκα χρόνια μετά τον θάνατο της γιαγιάς της, να διαχειριστεί την απώλεια, αλλά και να επανασυνδεθεί μαζί της. Το Nette, το οποίο εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 από τις γαλλικές εκδόσεις Punto e Basta, περιλάμβανε αρχειακό υλικό και φωτογραφίες από το σπίτι της γιαγιάς της, αφότου εκείνη είχε φύγει από τη ζωή, όπου η Άρτεμις «ανακάλυπτε» κατά κάποιο τρόπο την πρόγονό της σε διάφορες φάσεις της ζωής της.

Το υλικό για το Gramie προηγείται χρονικά, καθώς προέρχεται από το 2012, όταν η φωτογράφος επισκέφθηκε για τελευταία φορά τη γιαγιά της στην Κορσική, την εποχή που εκείνη βρισκόταν στο τελικό στάδιο της ασθένειας από την οποία έπασχε. Εκεί, για πρώτη φορά φωτογράφισε το οικείο περιβάλλον και την οικογένεια της, μέσα σε ένα κλίμα έντονης συναισθηματικής φόρτισης, γεμάτο αναμονή και αμηχανία.

«Νομίζω πως είναι αρκετά υποκειμενικό το πώς βιώνει ο καθένας τέτοιες στιγμές. Το βιβλίο αυτό και η καταγραφή που περιλαμβάνει ήταν ένας μηχανισμός διαχείρισης για μένα και ο μόνος τρόπος να αντέξω την κατάσταση που βίωσα. Δεν με απασχολεί να αξιολογήσω αν τη βίωσα αυτή τη συνθήκη όπως της “άξιζε”, γιατί ο τρόπος που το έκανα ήταν τελείως ενστικτώδης», σημειώνει, προτού επαναλάβει ότι απαθανάτισε εκείνες τις δύσκολες στιγμές «τελείως αυθόρμητα», χωρίς να είναι συνειδητή η απόφασή της να φωτογραφίσει. «Μια στιγμή παίρνει άλλη διάσταση όταν αποτυπώνεται, δημιουργείται μια νέα δυναμική στο βάθος του χρόνου. Είναι μια διαφορετική σχέση με τη μνήμη, βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα αυτή τη διαδικασία», συμπληρώνει σχετικά.

Το προσχέδιο του Gramie ήταν έτοιμο ήδη από το 2019, ενώ λίγο αργότερα, το 2022, η σύνδεση με τη γιαγιά της πήγε ένα βήμα παραπέρα, όταν η Άρτεμις φιλοξενήθηκε από το Ακροποδητί, ένα Κέντρο Χορού και Παραστατικών Τεχνών με έδρα τη Σύρο. Το βίντεο που δημιούργησε στο πλαίσιο του residency, το οποίο συνδυάζει την κίνηση και την εικόνα, περιλαμβάνει μια καταγραφή της δικής της αυτοσχεδιαστικής κίνησης σε αντιδιαστολή με την αντίστοιχη της γιαγιάς της, έτσι όπως είχε καταγραφεί στο αρχειακό υλικό του Nette.

«Είναι κατά κάποιο τρόπο σαν ένας κινητικός διάλογος μεταξύ μας. Ο πλήρης τίτλος Nette – A Kinesic Experiment περιέχει τη λέξη kinetics, που αποτυπώνει τη μελέτη της επικοινωνίας μέσα από το σώμα, αλλά και τη λέξη experiment, γιατί ήθελα να δω με ποιον τρόπο μπορώ να επηρεαστώ από την κίνηση της γιαγιάς, αλλά και να αλληλεπιδράσω μαζί της, μέσα από τις φωτογραφίες. Αυτό το έργο είναι ακόμα πιο προσωπικό γιατί υπάρχω και εγώ μέσα σε αυτό, υπάρχει το σώμα μου, το οποίο προσπαθεί να συνδεθεί μαζί της με τον δικό του τρόπο».

Αυτό είναι το τρίτο κατά σειρά έργο με θέμα τη Γαλλίδα γιαγιά της, μια ιδιότυπη τριλογία (Gramie, Nette, Nette – A Κinesic Experiment) που κλείνει με την αυτοέκδοση του Gramie. «Πιστεύω στην αυτοέκδοση και στην ατομική προσπάθεια γιατί ενέχει σε ακόμη πιο έντονο βαθμό το στοιχείο της προσωπικής επένδυσης», σημειώνει, προσθέτοντας ότι θα ήθελε στο μέλλον να κάνει επιμέλειες και να βοηθήσει στην έκδοση άλλων φωτογραφικών βιβλίων.