fbpx
Καμία έκπληξη που οι προηγούμενες ταινίες του Κωνσταντάτου έχουν ταξιδέψει στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου, από τις Κάννες μέχρι τη Βενετία, έχουν βραβευτεί κι είχαν δημιουργήσει μια γλυκιά αναμονή για το All the Pretty Little Horses, τη νέα του δημιουργία.

Μιχάλης Κωνσταντάτος

Ιστορίες για την εποχή μας

Κείμενο: Τάσος Ρέτζιος | Φωτογραφείες: Αρχείο Μιχάλη Κωνσταντάτου
Michalis Konstantatos

Για τον Μιχάλη Κωνσταντάτο δεν ήταν λίγοι αυτοί που θα στοιχημάτιζαν σχετικά με την πορεία του, όταν μερικά χρόνια πίσω έβλεπαν τις μικρού μήκους ταινίες του. Αλλά και λίγο αργότερα, στην παράλληλη θεατρική του πορεία, τα βλέμματα των φιλότεχνων ήταν στραμμένα πάνω του. Καμία έκπληξη, λοιπόν, που οι προηγούμενες ταινίες του έχουν ταξιδέψει στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου, από τις Κάννες μέχρι τη Βενετία, αποσπώντας βραβεία και δημιουργώντας μια γλυκιά αναμονή για το All the Pretty Little Horses, τη νέα του δημιουργία (το Luton ήταν η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, μετά τις δύο μικρού μήκους Μόνο για πάντα και Δυο φορές τώρα). Τα Μικρά όμορφα άλογα  έκαναν την παγκόσμια πρεμιέρα τους στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σαγκάης, ενώ λίγο αργότερα συμμετείχαν στο περίοπτο διαγωνιστικό τμήμα του 26ου Φεστιβάλ του Σαράγιεβο. Στη συνέχεια ταξίδεψαν στο Βέλγιο  (Φεστιβάλ της Γάνδης), στο Ισραήλ (Φεστιβάλ της Χάιφα), στην Πολωνία (Φεστιβάλ της Βαρσοβίας) και στον Καναδά (Φεστιβάλ του Κάλγκαρι).

Επίσης, καμία έκπληξη που το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης την επέλεξε για το διαγωνιστικό τμήμα «Γνωρίστε τους γείτονες». Η ταινία All the Pretty Little Horses αναφέρεται σε δύο ανθρώπους που δημιούργησαν και έστησαν τη ζωή τους μέσα σε μια φούσκα ευμάρειας κάποια χρόνια πριν και όταν αυτή η φούσκα έσκασε, βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς την οικονομική τους άνεση, χωρίς την κοινωνική τους θέση, χωρίς την επαγγελματική τους ιδιότητα και, τελικά, χωρίς ταυτότητα. «Χωρίς να ξέρουν ποιος πραγματικά είναι ο ρόλος τους ως άτομα, ως γονείς, ως ζευγάρι», λέει ο Μιχάλης Κωνσταντάτος. «Αφορμή για την ταινία, εξάλλου, υπήρξε και η βαθιά οικονομική κρίση στην Ελλάδα, που έφερε όχι μόνο δημοσιονομικές αλλαγές, αλλά και μεγάλες αλλαγές στις κοινωνικές δομές και στις διαπροσωπικές σχέσεις».

Μέσα όμως από το «ταξίδι» που διανύουν οι χαρακτήρες της ταινίας, ο σκηνοθέτης νιώθει πως «τελικά ξαναβρίσκουν μεταξύ τους τη συντροφικότητα, που μπορεί να ‘ξυπνήσει’ και να υπάρξει ανάμεσα σε δύο ανθρώπους, ακόμη σε μια εποχή όπου η ανθρώπινη συμπεριφορά κυλάει όλο και περισσότερο στην αγριότητα και στην ατομιστική διάθεση». Η ταινία, λοιπόν, μιλάει για αυτήν ακριβώς τη στιγμή που ακολουθεί της οικονομικής αναδιάρθρωσης. Τί σημαίνει και πως είναι να χάνεις την κοινωνική σου ταυτότητα; Πως διαχειριζόμαστε πραγματικά μια τέτοια βίαιη αλλαγή; Και τι αντίκτυπο έχει στην ψυχολογία ενός ανθρώπου;

«Στην ταινία πρόθεσή μου είναι να εστιάσω στην ψυχολογία των ηρώων και να δω πώς μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον αλλαγών αναδιαμορφώνεται η σχέση και η συμπεριφορά τους. Η έλλειψη επαφής μέσα σε μια τέτοια συνθήκη συνήθως γιγαντώνεται. Οι άνθρωποι μιλάνε μεταξύ τους ειλικρινά όλο και λιγότερο και οι σκέψεις και οι εικασίες πολλές φορές γίνονται πιο πραγματικές και από την ίδια την πραγματικότητα. Οι ήρωες της ταινίας μου μένουν γυμνοί ο ένας απέναντι στον άλλον, με διάθεση να κρυφτούν και να κρύψουν την αλήθεια με το να μην την παραδέχονται. Και εκεί αρχίζει το πρόβλημα. Όταν μπροστά στον πόνο και στο κόστος που μπορεί να έχει η αλήθεια κρυβόμαστε κάπου ανάμεσα στην απόσταση που δημιουργούμε ακόμα και με τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους», εξηγεί ο Μιχάλης Κωνσταντάτος .

Δεν είναι, όμως, μονάχα οι ταινίες. Μαζί με τη (πρωταγωνίστρια στο All the Pretty Little Horses) Γιώτα Αργυροπούλου, εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, δραστηριοποιούνται στη θεατρική ομάδα Blindspot Theatre Group, με παραστάσεις που έχουν συζητηθεί αρκετά στη θεατρική σκηνή της Αθήνας. Μια διαδρομή ανάμεσα στο σινεμά και στο θέατρο, πώς ορίζεται άραγε; «Το ερώτημα γιατί κάνω σινεμά μοιάζει να μην έχει απάντηση. Μάλλον γιατί το θεωρώ απλώς αυτονόητο. Προτιμώ να εκφράζω τις σκέψεις μου μέσα από εικόνες και τις ιστορίες άλλων ανθρώπων. Μου αρέσει να παρατηρώ πολύ και με λεπτομέρεια τους ανθρώπους και τις συμπεριφορές τους και το σινεμά μου δίνει την ευκαιρία να αναπαράγω στους ήρωες μου τις συμπεριφορές των ανθρώπων και τις σχέσεις τους όπως τις παρατηρώ και τις αναλύω μέσα μου. Για μένα ο κινηματογράφος είναι ο καλύτερος και πιο ειλικρινής τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας με τους ανθρώπους γύρω μου. Το θέατρο είναι κάτι που προέκυψε μέσα από την ανάγκη μου να δημιουργώ εγκαταστάσεις για χώρους και στη συνέχεια να εμφυτεύω ιστορίες μέσα σε αυτούς. Είναι μια εντελώς διαφορετική κατάσταση και νομίζω πως είναι ένα πεδίο που με κρατάει σε εγρήγορση και σε μια συνεχή επαφή με τους ηθοποιούς και τον κόσμο τους», διευκρινίζει ο Κωνσταντάτος.

Κανονικά αυτήν την εποχή ο σκηνοθέτης όλο και σε κάποιο ξένο φεστιβάλ θα βρισκόταν μαζί με την ταινία του, αλλά «η εποχή της πανδημίας φυσικά και δεν είναι εύκολη για κανέναν. Το οικονομικό αντίκτυπο που αναμένεται να έχει είναι τεράστιο και δυστυχώς πολύς κόσμος θα βρεθεί σε πάρα πολύ δύσκολη θέση. Φοβάμαι πως θα προκύψει πραγματικό θέμα επιβίωσης και πρέπει όλα τα κράτη να στηρίξουν, για μια φορά τουλάχιστον πραγματικά, τον ‘άνθρωπο’. Το ψυχολογικό αντίκτυπο –το οποίο θα αρχίσουμε να βλέπουμε πολύ σύντομα– επίσης φοβάμαι ότι θα είναι τεράστιο και εκεί πραγματικά πρέπει να σταθούμε δίπλα ο ένας στον άλλονμ με βαθιά συνείδηση».

Και πώς στέκεται ένας καλλιτέχνης απέναντι σ’ αυτό; «Έχουμε συνηθίσει να λέμε ότι ένας δημιουργός πάντα ‘τρέφεται’ από τις κρίσεις και όχι μόνο καταφέρνει να ‘γεννήσει’ έργο, αλλά και ότι το έργο αυτό είναι πολλές φορές, σε αυτές τις συνθήκες, και μεγαλύτερης αξίας. Το μόνο που θέλω να σημειώσω σε αυτό (που έχει μια δόση αλήθειας) είναι πως ο δημιουργός είναι και αυτός ένας εργαζόμενος άνθρωπος που για να επιβιώσει χρειάζεται είτε μια υγιή αγορά στην οποία μπορεί να εργαστεί ή πραγματική στήριξη από τους δημόσιους φορείς. Και δυστυχώς, βρισκόμαστε σε μια περίοδο στην οποία αν δεν έχουμε τη στήριξη της δεύτερης περίπτωσης, αυτή η κρίση θα αποβεί καταστροφική για τον κλάδο».

info

michaliskonstantatos.wordpress.com

contact

michaliskonstantatos@gmail.com

Εικόνες