Τον ιντριγκάρουν τα θέματα που έχουν να κάνουν με απλές ανθρώπινες ιστορίες, ιδίως από την επαρχία, επειδή «εκεί οι άνθρωποι, αντίθετα με όσους ζουν στις πόλεις, μπορούν και διηγούνται ιστορίες με πιο ουσιαστικό και αληθινό τρόπο», λέει ο φωτογράφος Δημήτρης Τοσίδης, για να συμπληρώσει ότι «οι άνθρωποι και οι συνθήκες ζωής στην επαρχία αποπνέουν μεγαλύτερη αυθεντικότητα». Φυσικά, δεν θεωρεί ότι εκεί είναι όλα ρόδινα, ωστόσο στη φύση νιώθει περισσότερο στο στοιχείο του, τόσο προσωπικά όσο και επαγγελματικά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι με το «Διάβα», το φωτογραφικό του πρότζεκτ για την ανεξερεύνητη ταυτότητα της ορεινής Ελλάδας, όπως αντικατοπτρίζεται μέσα από την ιστορία των μετακινούμενων κτηνοτρόφων στην Ήπειρο, απέσπασε το βραβείο Athens Photo World 2021.

Για τον ίδιο, εξάλλου, η ομορφιά της δουλειάς του φωτογράφου δεν συνδέεται με τις ακριβές φωτογραφικές μηχανές και τους σύγχρονους φακούς, ενώ στην ερώτηση τι θα συμβούλευε έναν νεότερο που θέλει να μπει στο επάγγελμα, η απάντησή του είναι να επενδύσει όχι σε υλικό εξοπλισμό, αλλά στην προσωπική καλλιέργεια, μέσα από την επαφή με την ιστορία, τη λογοτεχνία και τη μουσική. «Να μην εντυπωσιάζεται εύκολα και να μην προσπαθεί να εντυπωσιάσει, γιατί ζούμε στην εποχή των likes στα κοινωνικά δίκτυα. Ωστόσο, αποδεικνύεται πολύ εύκολα -από δουλειές που έχουν μείνει στο συλλογικό υποσυνείδητο- ότι όλη η ομορφιά βρίσκεται στην αλήθεια. Να κυνηγάει, δηλαδή, κάποιος την αλήθεια και να τη χρησιμοποιήσει ως θεμέλιο για να χτίσει όμορφα και δυνατά όχι μόνο τη δουλειά, αλλά και τη ζωή του».

Ο ίδιος εκτιμά ότι η αλήθεια μιας φωτογραφίας, μαζί με τον επιτυχημένο συγχρονισμό, μπορεί να παίξει τεράστιο ρόλο στην ευαισθητοποίηση του κόσμου, φέρνοντας ως παράδειγμα τη φωτογραφία του μικρού Αϊλάν (το νεκρό σώμα του οποίου ξεβράστηκε στις τουρκικές ακτές, στις 2 Σεπτεμβρίου του 2015), που συγκλόνισε την υφήλιο. Δύο ήταν οι φωτογραφίες που τον καθόρισαν προσωπικά, καθοδηγώντας τον στον επαγγελματικό του δρόμο. Δύο εικόνες του Κώστα Μπαλάφα (1917-2011), του σπουδαίου Έλληνα φωτογράφου, ο οποίος εστίασε τον φακό του στις παραδόσεις, στα ήθη και έθιμα, μα πάνω απ’ όλα στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν αντίξοες και σκληρές καταστάσεις, σε εκείνους που αγωνίζονται για την επιβίωση.

Στα φοιτητικά του χρόνια είχε εντυπωσιαστεί από τη φωτογραφία «Ήπειρος» του Μπαλάφα, που απεικονίζει μία μάνα με το παιδί της και ένα γουρούνι, στην Κόνιτσα της δεκαετίας του ’60. «Η φωτογραφία εκείνη αποτύπωσε με απλό αλλά συγχρόνως πολύ δυνατό τρόπο ένα πορτρέτο μιας ολόκληρης εποχής, όχι μόνο εικαστικά, αλλά και σε επίπεδο πληροφορίας», αναφέρει σχετικά. Από την Κόνιτσα ήταν και η δεύτερη εικόνα που έμεινε χαραγμένη στο μυαλό του, με τίτλο «Ο θάνατος της αγελάδας», η οποία αποτυπώνει τα πρόσωπα μιας μάνας που θρηνεί την αγελάδα του σπιτικού που έχει μόλις πεθάνει, αλλά και των παιδιών της. «Ο φωτογράφος επέλεξε να μη δείξει την αγελάδα, αλλά την αγωνία της οικογένειας», εξηγεί σχετικά. Αναζητώντας λοιπόν και ο ίδιος πρόσωπα, εκφράσεις και ιστορίες, συνεχίζει το πρότζεκτ «Διάβα», το οποίο ελπίζει πως θα εξελιχθεί σε βιβλίο, καθώς ο Δημήτρης Τοσίδης, πέρα από εικόνες, έχει συγκεντρώσει πολλά κείμενα και πληροφορίες σχετικά με τους μετακινούμενους κτηνοτρόφους στην ορεινή Ελλάδα.

Για τον ίδιο, ο πλουραλισμός του ελληνικού τοπίου αποτελεί ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. «Ποτέ δεν νιώθω ότι δουλεύω όταν βρίσκομαι σε τέτοια μέρη, παρόλο που κάποια θέματα, όπως το “Διάβα”, σε φέρνουν αντιμέτωπο με μια σκληρή πραγματικότητα». Στο στοιχείο του, στη φύση, βρίσκεται όλο και πιο συχνά χάρη και στη συνεργασία του με τη Διεθνή Ομοσπονδία Αγωνιστικής Αναρρίχησης, ένα άθλημα με το οποίο ασχολείται από μικρός. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει την ευκαιρία να φωτογραφίζει το αγαπημένο του άθλημα στο πλαίσιο των κορυφαίων αθλητικών διοργανώσεων, όπως για παράδειγμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.

Μέσα από αυτή τη συνεργασία έχει την τύχη, όπως αναφέρει ο ίδιος, να βιώνει μια ποιότητα δουλειάς που δύσκολα συναντά κανείς στην Ελλάδα. Παράλληλα, εξηγεί ότι οι συνθήκες εργασίας, ιδίως όσον αφορά το οικονομικό σκέλος και τα πρωτόκολλα ασφάλειας, στα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία με τα οποία συνεργάζεται, όπως το European Pressphoto Agency, η Deutsche Welle και το XINHUA, απέχουν έτη φωτός από τα ελληνικά δεδομένα. «Τα ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα επενδύουν πάρα πολύ στην ποιότητα και στην κάθε ιστορία», σημειώνει, προσθέτοντας ότι η γεωγραφική θέση, η ιστορία και η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας τη φέρνει συχνά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τα συγκεκριμένα πρακτορεία. «Η Ελλάδα με καλύπτει πλήρως σε όλα αυτά που μου αρέσουν και επιθυμώ. Από γεωγραφική, ιστορική, πολιτική και πολιτισμική σκοπιά, πρόκειται για έναν πολύπλοκο τόπο, με τεράστιο ενδιαφέρον. Στο κάτω κάτω, δεν έχω τον χρόνο προκειμένου να αναζητήσω έναν άλλο τόπο που να με καλύπτει σε τόσο μεγάλο βαθμό», σημειώνει χαρακτηριστικά. Παρόλα αυτά, θα ήθελε κάποια στιγμή να μετακομίσει στην επαρχία, καθώς οι πιο αργοί ρυθμοί θα τον βοηθήσουν να γίνει καλύτερος τόσο στη δουλειά του όσο και στην επαφή με τους ανθρώπους γύρω του.

«Στην πόλη λείπει ο χρόνος που απαιτείται για να αντιμετωπίσει κανείς με τον πρέποντα σεβασμό το κάθε θέμα. Πολλές φορές, ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις ιστορίες και τους ανθρώπους δεν είναι επαρκής για να βγουν πράγματα που είναι “κρυμμένα” κάτω από την επιφάνεια. Ως αποτέλεσμα, δείχνουμε πολλές φορές ασέβεια απέναντι στους ανθρώπους με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή. Θα ήθελα να επενδύω κάθε φορά στο χρόνο», δηλώνει με έμφαση. Όσο για το δικό του σημείο αναφοράς στο σύγχρονο φωτορεπορτάζ, αυτό δεν είναι άλλο από τη διάσημη φωτογραφία του Κώστα Τσακαλίδη, από τις φωτιές του 2021 στην Εύβοια. «Είναι ο ορισμός της φωτογραφίας σε επίπεδο επικαιρότητας, πληροφορίας, αισθητικής και σύνθεσης. Μια δουλειά τόσο άρτια που δίνει τις συντεταγμένες σε πολλούς φωτορεπόρτερ του σήμερα», καταλήγει σχετικά.

Βιογραφικό

O Δημήτρης Τοσίδης γεννήθηκε το 1986 και ζει στη Θεσσαλονίκη. Εργάζεται ως φωτορεπόρτερ και συνεργάζεται με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ANA-MPA), το European Pressphoto Agency, την περιβαλλοντική οργάνωση iSea, την Διεθνή Ομοσπονδία Αγωνιστικής Αναρρίχησης (IFSC), ενώ συνεισφέρει τακτικά στην Deutsche Welle και στο XINHUA.

Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και στο UDK Berlin, ενώ είναι κάτοχος του ΜΑ Crisis Journalism and Risk Communication από το Τμήμα Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ. Επικεντρώνεται κυρίως σε πολιτικά-κοινωνικά ζητήματα, στο περιβάλλον και στον αθλητισμό. Έχει αποσπάσει πολλά βραβεία για το έργο του, όπως το Migration Media Award του 2017 και του 2018, για τη δουλειά του σχετικά με την προσφυγική κρίση στα Βαλκάνια, το βραβείο της ΕΣΗΕΜ-Θ το 2018, το 2019 και το 2021, καθώς και το βραβείο Athens Photo World 2021 για το πρότζεκτ «Διάβα».