fbpx

Έργα που πραγματεύονται τις εντάσεις μεταξύ του νου και του σώματος, του Εγώ και του Άλλου, του παρόντος και του παρελθόντος.

Αντώνης Μπαλάκας (Tony Balak)

Η τέχνη διδάσκει με ενεργό τρόπο

Κείμενο: Δήμητρα Κεχαγιά
Αντώνης Μπαλάκας (Tony Balak)

Τα πρώτα ερεθίσματα σε σχέση με τη ζωγραφική ήρθαν στην εφηβική ηλικία, σε ένα εργαστήριο στην πατρίδα του, τη Φλώρινα. Εκείνη την εποχή απέσπασε το τρίτο βραβείο σε έναν διαγωνισμό ζωγραφικής, διάκριση που του έδωσε το κίνητρο να συνεχίσει με πάθος σε αυτόν τον δρόμο. Στα δεκαεπτά του χρόνια ο Αντώνης Μπαλάκας είχε ήδη επιλέξει ότι θα ασχοληθεί με τα εικαστικά. Έγινε δεκτός στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, απ’ όπου αποφοίτησε το 2004 από το εργαστήριο ζωγραφικής του Μάκη Θεοφυλακτόπουλου.

Το 2006 πραγματοποίησε την πρώτη ατομική του έκθεση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, το οποίο τότε στεγαζόταν σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίριο στις όχθες του ποταμού. Παρότι πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης, μέσα στις δεκαπέντε μέρες που διήρκεσε η έκθεση έσπασε το ρεκόρ προσέλευσης κοινού στην ιστορία του μουσείου. «Σε μια πόλη όπως η Φλώρινα, που θεωρείται μια πόλη των τεχνών, ένας νέος που ξεκινάει τη σταδιοδρομία του βλέπει τον εαυτό του ως τον επόμενο κρίκο μιας αλυσίδας, ως συνεχιστή μιας μακράς παράδοσης. Ένιωσα από την αρχή να γίνομαι κι εγώ ένα κομμάτι στην ιστορία της Φλώρινας των καλλιτεχνών».

Οι πρώτες του δουλειές είχαν στο επίκεντρό τους το ανθρώπινο σώμα, ενώ οι βασικές του επιρροές προήλθαν από τη ζωγραφική του Γιώργου Μπουζιάνη, του Vincent van Gogh και του Francis Bacon. Επιπλέον, δηλώνει ιδιαίτερα τυχερός που συνάντησε σημαντικούς δασκάλους και μέντορες στην πορεία του, όπως ο Νίκος Ντούμας. «Μου έδωσε όλα τα απαραίτητα εφόδια για αυτό που κάνω», αναφέρει σχετικά. Έχει συνεργαστεί με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας στα εργαστήρια ζωγραφικής και χαρακτικής της Σχολής Καλών Τεχνών, στο οποίο πλέον συνεχίζει τις σπουδές του για το δεύτερο πτυχίο με κατεύθυνση τη Γλυπτική. Έχει στο ενεργητικό του επτά ατομικές εκθέσεις, καθώς και συμμετοχές σε πολλές ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με κορυφαία στιγμή την Μπιενάλε της Φλωρεντίας, τον Οκτώβρη του 2023.

Τα έργα του πραγματεύονται τις εντάσεις μεταξύ του νου και του σώματος, του Εγώ και του Άλλου, του παρόντος και του παρελθόντος, ενώ η προσέγγισή του αντικατοπτρίζει τις αντιδράσεις του σε κοινωνικά ζητήματα, όπως ο πόλεμος η μετανάστευση και ο καταναλωτισμός, αντιπαραβάλλοντας εικόνες από την τηλεόραση, το διαδίκτυο και τα περιοδικά. Ο Αντώνης Μπαλάκας παραλληλίζει τη δημιουργική διαδικασία με το σκι, καθώς όταν ζωγραφίζει νιώθει την αδρεναλίνη του να ανεβαίνει με τον ίδιο τρόπο όπως όταν βρίσκεται στο βουνό, ενώ αφορμή μπορεί να αποτελέσει για τον ίδιο μια βόλτα στη φύση, μια ιδέα, ακόμη και μια ανεπαίσθητη μάτια σε έναν πίνακα ζωγραφικής.

Εμπνέεται κυρίως από τους ανθρώπους γύρω του και γίνεται πιο δημιουργικός όταν είναι στεναχωρημένος, καθώς κλείνεται στον εαυτό του και ζει στον κόσμο της φαντασίας του, δηλώνοντας παράλληλα ευγνώμων που του έχει δοθεί το χάρισμα και η ευλογία να ασχοληθεί με την τέχνη. «Η τέχνη δεν είναι δουλειά, είναι έρωτας που σε ακολουθεί σε όλη σου τη ζωή. Η τέχνη αποτελεί ένα παγκόσμιο ιδίωμα που ξεπερνά τα εμπόδια της γλώσσας και της κουλτούρας. Μας επιτρέπει να εκφράσουμε συναισθήματα, ιδέες και εμπειρίες που ίσως είναι δύσκολο να μεταδοθούν με λόγια. Η δημιουργία και η απόλαυση της τέχνης διεγείρει τη φαντασία, την κριτική σκέψη και την ευρηματικότητα. Μας βοηθά να δούμε τον κόσμο από διαφορετικές οπτικές γωνίες και να αναπτύξουμε τις δεξιότητές μας».

Η τέχνη δεν είναι δουλειά, είναι έρωτας που σε ακολουθεί σε όλη σου τη ζωή. Η τέχνη αποτελεί ένα παγκόσμιο ιδίωμα που ξεπερνά τα εμπόδια της γλώσσας και της κουλτούρας. Μας επιτρέπει να εκφράσουμε συναισθήματα, ιδέες και εμπειρίες που ίσως είναι δύσκολο να μεταδοθούν με λόγια. Η δημιουργία και η απόλαυση της τέχνης διεγείρει τη φαντασία, την κριτική σκέψη και την ευρηματικότητα. Μας βοηθά να δούμε τον κόσμο από διαφορετικές οπτικές γωνίες και να αναπτύξουμε τις δεξιότητές μας.

Αντώνης Μπαλάκας (Tony Balak)

Ευγνώμων νιώθει και για τη δυνατότητα που έχει μέσα από τη διδασκαλία σε μικρά παιδιά να βιώνει το μοναδικό συναίσθημα του να μοιράζεται και να περνάει τις γνώσεις του στις επόμενες γενιές. «Η ικανοποίηση, η χαρά και η αγάπη που παίρνεις από τα παιδιά είναι αγνή και αληθινή, και αυτό σου δίνει ώθηση να συνεχίσεις. Εξάλλου, όπως έλεγε και ο Πικάσο: “Το νόημα της ζωής είναι να ανακαλύψεις το ταλέντο σου. Ο σκοπός της ζωής είναι να το χαρίσεις στους άλλους”. Αυτό αντιλαμβάνομαι ως επιτυχία τόσο ως άνθρωπος όσο και ως καλλιτέχνης».

Ως εργαζόμενος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση τονίζει ότι η τέχνη έχει τη δύναμη να δημιουργήσει πιο ευχάριστους και ελκυστικούς δημόσιους χώρους, να διδάξει ιστορία, επιστήμη, μαθηματικά και άλλα μαθήματα με έναν πιο διασκεδαστικό και ενεργό τρόπο. «Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την τέχνη. Δείτε γύρω μας, η τέχνη είναι παρούσα παντού. Στα ρούχα που φοράμε, στα χρώματα και στα σχέδια, στις διαφημίσεις του σούπερ μάρκετ, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Πολλά στοιχεία της καθημερινότητάς μας είναι φτιαγμένα με τέχνη, απλώς τις περισσότερες φορές τα προσπερνάμε, επειδή τρέχουμε στη ρουτίνα μας για να βγάλουμε τα προς το ζην».

Χαρακτηρίζει τη ζωή του «ενδιαφέρουσα, ικανοποιητικά συναισθηματική, πολλές φορές ερωτική και κάποιες στιγμές εγωκεντρική», ενώ αντιπαθεί τις συζητήσεις σχετικά με τις τιμές των έργων τέχνης. «Θυμάμαι ένα μάθημα στη Σχολή Καλών Τεχνών που λέγεται “Αισθητική στην τέχνη”. Μας είχαν δώσει τότε ως παράδειγμα το πλαστικό μπουκαλάκι νερού. Στο σούπερ μάρκετ μπορεί να κοστίζει τριάντα λεπτά, στο αεροδρόμιο τρία ευρώ, ενώ σε μια χώρα του εξωτερικού ακόμη και πέντε ευρώ. Το ίδιο ισχύει και στην Ελλάδα με την τέχνη. Μπορείς να κοστολογήσεις ένα έργο διακόσια ευρώ, ενώ στο εξωτερικό χίλια, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση της εκάστοτε χώρας. Επειδή ορισμένοι θεωρούν τη ζωγραφική δουλειά, την αποτιμούν ανάλογα με το πόσες εργατοώρες έχεις ξοδέψει για να φτιάξεις ένα έργο. Κανείς δεν αναλογίζεται πόσα χρόνια έχεις ξοδέψει για να φτάσεις στο επίπεδο να δημιουργείς έργα τέχνης και όχι απλώς διακοσμητική ζωγραφική για να ομορφύνεις έναν τοίχο».

Η νέα έκθεση του Αντώνη Μπαλάκα έχει ψηφιακή μορφή. Πρόκειται για ένα πρότζεκτ στο οποίο δουλεύει τα τελευταία χρόνια, που θα παρουσιαστεί μέσω διαδικτύου τους πρώτους μήνες του 2025. «Ο θεατής θα έχει την ευχέρεια να παρακολουθήσει την έκθεση από τον υπολογιστή, το κινητό ή ακόμα και με γυαλιά 3dVR. Θα έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στον χώρο σε ρεαλιστική απεικόνιση», εξηγεί σχετικά, προσθέτοντας ότι στόχος του μέσα στα επόμενα δύο χρόνια είναι να πραγματοποιήσει μια ατομική έκθεση στο Museo del Novecento της Φλωρεντίας.

Φωτογραφίες

Επικοινωνία
antonisblks@yahoo.gr